به گزارش سلام لردگان به نقل از باشگاه خبرنگاران ،بچه که بودم زماني که حرف از آهن خون به ميان ميآمد تصور ميکردم تکه هاي ريز آهن در خون شناور هستند؛ و حالا که آن روزها گذشته است و معني آهن خون را بهتر ميدانم نتيجهي آزمايشها نشان ميدهد بدنم ساز مخالف ميزند و برخلاف بسياري از خانمها ذخيره آهن من بيش از اندازه است.
حتماً ميدانيد که کمبود آهن براي بدن دردسر ساز ميشود. به خاطر اين که آهن يکي از عناصر مغذي و ضروري بدن است و متأسفانه بسياري از مردم به اندازهي کافي دريافتش نميکنند.
اگر ميخواهيد بيشتر با اين مادهي معدني آشنا شويد و بدانيد کمبود آن باعث بروز چه مشکلاتي ميشود مطالعهي اين مطلب را از دست ندهيد.
اهميت آهن در بدن
آهن يکي از عناصر مغذي و ضروري براي حفظ سلامت بدن است. آهن باعث تضمين عملکرد سلولهاي بدن ميشود، تمرکز و حافظه را بالا ميبرد، انرژي بدن را تأمين ميکند و به ساخت هموگلوبينهاي سلولهاي خوني کمک ميکند. اين سلولها وظيفهي انتقال اکسيژن به سمت بخشهاي مختلف بدن را بر عهده دارند. آهن افسردگيهاي شما را به دست فراموشي ميسپارد. با اين حال بسياري از مردم در سرتاسر جهان به اندازهي کافي از اين مادهي معدني دريافت نميکنند.
التهاب زبان، سرگيجه، سردرد، عدم حفظ دماي ثابت بدن، نفس نفس زدن، ناخنهاي شکننده، زودرنجي، تپش قلب يا ضربان نامنظم از عوامل احتمالي ديگري هستند
که نشان ميدهند شما دچار کمبود آهن شدهايد
به طور متوسط 20 درصد زنان آمريکاي شمالي از کمبود آهن رنج ميبرند. البته بايد توجه داشته باشيد که رژيم غذايي نامناسب به تنهايي باعث کمبود آهن نميشود. عوامل ديگري هم باعث بروز اين مشکل ميشود. واقعيت اين است که براي مطمئن شدن از ميزان کافي آهن در بدن بايد دقت بيشتري داشته باشيد. به عنوان مثال خانمهايي که در طول عادت ماهانهي خود خونريزي زيادي دارند بايد با پزشک مشورت کنند تا روشهايي مانند استفاده از قرص ضد بارداري براي کاهش خونريزي به کار ببرند. به خاطر اينکه آهن بدن با خونريزي از بين ميرود و شما دچار کمبود آهن خواهيد شد.
بيشتر خانمها فکر ميکنند نميشود به اندازهي کافي آهن جذب کرد
در طول دورهي بارداري بدن به آهن بيشتري نياز دارد و نميتوان براي جذب آهن کافي صرفاً به مصرف مواد غذايي بسنده کرد. اگر باردار هستيد پزشک برايتان مکمل آهن تجويز خواهد کرد. البته اين به نظر پزشکتان مربوط ميشود شايد اصلاً نيازي نداشته باشيد اما در حالت کلي اکثر خانمها در اين دوره به مکمل آهن نياز پيدا ميکنند.
افراد گياهخوار که گوشت قرمز مصرف نميکنند يعني از مهمترين منبع آهن محروم هستند بايد ميوه، سبزيجات و لوبياي بيشتري مصرف کنند تا بتوانند به اندازهي کافي آهن جذب کنند. با اين حال ميزان کم خوني ناشي از کمبود آهن در بين گياهخواران بيشتر از افراد معمولي نيست.
حواستان باشد اگر مواد زير را در خود سراغ داريد احتمال دارد که دچار کمبود آهن باشيد:
جذب ناکافي آهن:
کافي نبودن آهن ميتواند به دليل عدم مصرف مواد غذايي سرشار از آهن و يا مصرف مواد غذايي ديگري باشد که جلوي جذب آهن کافي را ميگيرد. بيماري سلياک يا عدم تحمل گلوتن و کوليتهاي مزمن همچنين ميتواند به جذب آهن آسيب برساند به خاطر اينکه آهن بيشتر از طريق سيستم گوارشي جذب بدن ميشود.
نتايج پژوهشي که در سال 2010 در International Journal for Vitamin and Nutrition Research به چاپ رسيد نشان ميدهد که چاقي مفرط نيز ميتواند به جذب آهن آسيب برساند.
توجه داشته باشيد که مصرف داروهاي ضد اسيد مانند رانيتيدين يا مصرف زياد داروهايي مانند امپرازول يا ازومپرازول ميتواند جلوي جذب آهن را بگيرد.
ورزشهاي شديد:
اگر به عنوان مثال خودتان را براي دوي ماراتون آماده ميکنيد احتمال دارد که ميزان زيادي آهن را از طريق تعريق و ادرار از دست بدهيد. توجه داشته باشيد که دويدن همچنين ميتواند باعث خونريزي دستگاه گوارش شود (که معمولاً دوندهها متوجه آن نميشوند) و اين مشکل نيز به از بين رفتن آهن بدن دامن ميزند. شوک و ضربههايي که در تماس با زمين و مدام به پاها وارد ميشود يکي ديگر از عواملي است که باعث از بين رفتن خون و در نتيجه گلبولهاي قرمز ميشوند. براي همين احساس خستگي بيش از حد يا پا درد ميشويد. کفشهاي مخصوص دو با کفيهاي محکمي ساخته ميشوند که جلوي اين ضربهها را ميگيرند و از هدر رفتن خون جلوگيري ميکنند.
اهداي خون:
اگر عادت به اهداي خون داريد بايد به ميزان آهن بدنتان توجه داشته باشيد. سازمان خون کانادا ميزان خوني که از اهدا کنندهها گرفته ميشود را تعيين کرده و فقط افرادي را ميپذيرد که به اندازهي کافي آهن داشته باشند. خون دادن باعث ميشود که ميزان هموگلوبين کاهش پيدا کند اما بدن دوباره شروع به ساخت سلولهاي خوني ميکند. توصيه ميکنيم در روزهاي بعد از اهداي خون حتماً به مدت چند روز مواد غذايي سرشار از آهن مصرف کنيد. علاوه بر اين اگر ميزان آهن خونتان کمي پايينتر از حد نرمال است بهتر است بين دفعات اهداي خون فاصله بدهيد.
رنگ پريدگي و احساس ضعف تنها علائم کمبود آهن نيستند
معمولاً در بيشتر موارد علائم کمبود آهن نامشخص است. معمولاً احساس خستگي مزمن و از دست رفتن قدرت بدني از عوامل کمبود آهن هستند. علاوه بر اينها سندروم پاهاي بيقرار نيز از علائم اين کمبود محسوب ميشوند. توجه داشته باشيد که التهاب زبان، سرگيجه، سردرد، عدم حفظ دماي ثابت بدن، نفس نفس زدن، ناخنهاي شکننده، زودرنجي، تپش قلب يا ضربان نامنظم از عوامل احتمالي ديگري هستند که نشان ميدهند شما دچار کمبود آهن شدهايد. اگر دچار کمبود جزيي باشيد احتمالاً علائم آن را احساس نخواهيد کرد. آزمايش خون بدهيد و از پزشک خود بخواهيد تا ميزان آهن بدنتان را مشخص کند. در اين صورت خيالتان راحت خواهد شد.(به نقل از گروه اينترنتي پرشين وي)